ĐIỆN THƯ GIỮA KHIÊM CUNG VÀ BẠN TRẺ ĐỒNG HƯƠNG AN PHÚ
VÕ HÙNG TUẤN
VỀ BẮC NAM VÀ AN PHÚ
(QUA 2 TÁC PHẨM NỘI NGOẠI ĐỀU THƯƠNG VÀ THẰNG MẬP CỦA KHIÊM CUNG)
Kính gởi quý anh chị và quý bạn.
Xin gởi đến quý vị cuộc trò chuyện qua email với một bạn trẻ đồng hương An Phú tên là Võ Hùng Tuấn, 28 tuổi, đang làm thảo chương viên (lập trình viên phần mềm=software programmer) cho một Công Ty tư nhân và đang sống ở Thủ Đức. Tuấn rất tha thiết tìm hiểu về nơi chôn nhau cắt rún, Vĩnh Lộc-An Phú, cháu sưu tầm được nhiều bản đồ và tài liệu liên quan đến vùng đất này và là một bạn trẻ thich học hỏi. Tôi rất thich thú khi trao đổi với cháu Tuấn.. KC
************
25/03/2018
Kính gởi cô Lộc Tưởng và ông Hai,
Đầu tiên con xin cảm ơn cô Lộc Tưởng
đã cho con địa chỉ email của ông Hai Khiêm Cung.
Thưa ông Hai, con xin phép gọi
ông là ông Hai vì con nghĩ chắc ông sinh năm 1937. Tuổi của ông cũng ngang tuổi
ông bà của con.
Con xin phép được giới thiệu đôi
chút về bản thân. Con tên Tuấn, 28 tuổi, nguyên quán ở ấp Phú Thạnh, xã Phú Hữu,
huyện An Phú, An Giang. Hiện nay con đang sống ở Thủ Đức, Saigon.
Gia đình con sống ở quê ngoại Phú
Hữu, quê nội con ở Vĩnh Hội Đông. Khu vực ấp Phú Thạnh nhà con trước 1975 vốn
thuộc ấp 1 (hoặc ấp Vĩnh Phước?) xã Vĩnh Lộc quận An Phú. Trước 1975, em trai của
ông ngoại con từng là viên chức trong xã Vĩnh Lộc. Ông tên thường gọi là Ba Chặt,
tên trên giấy là Nguyễn Phương Sử.
Con đã đọc nhiều bài văn trên
trang thatsonchaudoc.com của cô Lộc Tưởng.
Trong số đó, con rất thích các bài văn của ông Hai Khiêm Cung. Đọc văn của ông
mô tả về làng Bắc Nam và làng Vĩnh Lộc con xúc động lắm. Hồi nhỏ con có nghe
ông bà, cô dì nhắc đến địa danh Bắc Nam, Mương Vú trên Miên. Đọc văn của ông
con mới hiểu rõ cuộc sống của đồng bào mình ở đó. Ông miêu tả rất chân thật
và gần gũi. Trước giờ, hiếm có ai quê quán ở An Phú viết văn, và hiếm hơn khi
người đó viết về các làng Bắc Nam, Vĩnh Lộc.
Thưa ông Hai, nếu có thể, xin ông
Hai cho con biết là nhà Ngoại của ông Hai ở khu vực nào của làng Vĩnh Lộc?
Trong bài về thăm quê Ngoại, ông
Hai có ghi:
"Qua khỏi Cồn Bắc Nam đến
Cồn Cát, nhìn bên phải là làng Đồng Cô Ki, Phưóc Hưng, bên trái là làng Phú Hữu,
Vĩnh Lộc. Thỉnh thoảng tàu ghé vào bờ để đón khách dọc đường.
Gặp mùa nước đổ, nước cuốn
theo đất phù sa đục ngầu, chảy rất xiết. Thuận theo chiều nước, tàu chạy rất
nhanh, chưa đầy hai tiếng đồng hồ đã thấy đình làng Vĩnh Lộc, rồi đến nhà Bà
Ngoại.
Ở mé sông ngay nhà Bà Ngoại có
một cái cầu tàu, dưới độn thùng phuy cho cầu nổi trên mặt nước, trên mặt cầu
tàu có lót ván. Cầu tàu dùng để tàu của Cậu Tư tôi đậu khi trở về bến sau
một chuyến đưa đò dọc hai ngày."
Con chưa hình dung được khu vực
ông Hai miêu tả là đoạn nào của làng Vĩnh Lộc. Chỗ đó có gần bến đò Vĩnh Lộc -
Phước Hưng không ông Hai? Ngày xưa con học tiểu học ở trường kế bên đình Vĩnh Lộc
nên con biết chỗ đó nước chảy rất mạnh. Đoạn đường ngang đình đã sạt lở lâu rồi,
trường tiểu học cũng đã dời đi.
Con có đính kèm thêm một tấm bản
đồ cũ, trong đó con đánh dấu chỗ nhà con và đình Vĩnh Lộc.
Kính chúc ông Hai và cô Lộc Tưởng
mạnh khỏe,
Tuấn
27/03/2018
Cháu
Tuấn mến,
Được
thư của cháu, một người cùng quê quán, ông mừng lắm. Ông muốn viết cho cháu nhiều,
nhưng đang bận chút công việc, vài hôm ông sẽ viết cho con, con đừng buồn
nghen.
Thân
mến.
KC
Dương Văn Chung
28/03/2018
Cháu
Tuấn thân mến,
Đừng
buồn nghen, ông chậm trả lời thư của cháu. Bà Ngoại của ông ở chung nhà với người
con trai là Cậu Tư của ông, tên là Phạm Long Du (Ông Tư Du). Theo bản đồ Tuấn
kèm cho ông, thì nhà Tuấn, tới đình Làng Vĩnh Lộc, đi một đổi khá xa mới tới Bến
đò Vĩnh Lộc-Phước Hưng, đi thêm chút nữa tới nhà Ông Tư Du. Chợ An Phú ở bên
kia sông, tức cùng một bên với làng Phước Hưng, từ nhà Ông Tư Du xuống đó
hơi xa.. Đọc thư của cháu, ông rất cảm động. Cháu viết rất mạch lạc, giản
dị, chân thật, hiển lộ nỗi nhớ quê nhà, nơi chôn nhau cắt rún. Ông
nghĩ nếu Tuấn viết bài để đăng trên Trang Web Thatsonchaudoc.com, chắc chắn
bài của Tuấn hay lắm đó. Ông chắc chắn Cô Lộc Tưởng sẽ rất vui khi nhận
được bài của Tuấn gởi đăng. Viết thử đi Tuấn. Mến chúc cháu và gia đình được mọi
sự an lành .
Khiêm
Cung
29/03/2018
Cháu Tuấn mến,
Ông đang chờ tin của Tuấn.
Khiêm Cung
30/03/2018
Ông Hai kính mến,
Con rất xin lỗi ông Hai vì chưa kịp
hồi âm thư ông Hai mấy ngày qua. Kính mong ông Hai lượng thứ cho con.
Thật tình mà nói, ngày nào con
cũng mở mạng internet trên điện thoại, nên hễ ông Hai gửi email là con hay liền.
Con rất muốn gửi mail tức thì cho
ông Hai. Nhưng mà con nghĩ lại, viết nhanh thì không thể nói kịp hết ý, lại có
khi thành ra không chân thành.
Chắc ông Hai cũng biết là thời đại
bây giờ, có mạng internet rồi, trò chuyện hay viết thư gì cũng rất nhanh, tích
tắc là có, bất kể xa gần. Thế hệ của con không có được cái cảm xúc mong ngóng từng
lá thư tay như thời trước. Công cụ phát triển cũng rất hữu ích, tuy vậy, cũng
có thể khiến con người ta ít suy ngẫm khi trao đổi.
Dạ thưa ông Hai,
Đọc thư ông Hai, con ngẫm từng đoạn
một, ráng hình dung xem đoạn đường ông mô tả là đoạn nào, mình có bà con hay bạn
bè gì ở đó không.
Theo như ông Hai tả trong thư thì
nhà của cậu Tư ông Hai, tức ông Tư Du, chắc dưới bến đò Phước Hưng - Vĩnh Lộc.
Đoạn đó có lẽ ở gần chùa Vĩnh Phước và phía trên Ủy ban xã Vĩnh Lộc.
Ông Hai kính mến,
Con xin phép tạm ngưng thư ở đây.
Cuối tuần con sẽ viết nhiều hơn cho ông Hai. Con thấy mình rất may mắn khi được
ông Hai thương mến và trả lời thư.
Con chúc ông Hai mạnh khỏe.
Kính thư,
Cháu Tuấn
30/03/2018
Cháu
Tuấn thân mến,
Hôm
trước chậm trả lời thư của cháu, ông sợ cháu buồn. Cháu không buồn ông, ông vui
rồi. Già rồi ông không còn đi làm việc lãnh lương, nhưng bận suốt ngày để “vác
ngà voi thiên hạ”, làm công quả 2 chùa, một chùa ở Sydney, chỗ ông đang ở , một
chùa ở New Zealand (Tân Tây Lan), Thầy Trụ Trì cần gì ở bên Úc thì Thầy điện
qua, ông chạy việc cho Thầy. Ngoài ra, ông còn làm điều hợp viên (MC) đám tang,
đại diện đám cưới...v.v, miễn phí và làm thiện nguyện cho Hội Người già nữa.
Khi nào thấy ông chậm trả lời thì biết ông đang vác ngà voi. Ông chỉ nhớ làng
Vĩnh Lộc lúc ông còn nhỏ, thời kỳ mà ông gọi là “thời kỳ đất sét” (Khiêm
Cung-Quê Ngoại-Thatsonchaudoc.com), ông không biết chùa Vĩnh Phước và Ủy Ban Xã
Vĩnh Lộc nằm ở chỗ nào. Ông cháu mình tiếp tục trao đổi cho vui nghen cháu.
Chúc cháu và gia đình vạn sự an lành.
Thân
mến,
Hai
An Phú
31/03/2018
Ông Hai kính mến,
Vừa biên thư cho ông Hai lúc
sáng, chưa kịp đợi hồi âm của ông Hai, con viết tiếp thư này.
Được biết ông Hai có một số tác
phẩm, trong đó tập truyện Nội Ngoại đều thương là tập truyện nổi bật nhất.
Đối với một người sinh trưởng ở Phú Hữu - Vĩnh Lộc như con, tập truyện này sẽ rất
quý giá. Xin ông Hai cho con biết là ông Hai có đăng tải tập truyện này trên thatsonchaudoc.com hay không vậy ông Hai?
Con chỉ thấy tập truyện Thằng Mập được đăng tải.
http://thatsonchaudoc.com/banviet2/DuongVanChung_KC/ThangMap/ThangMap.html
Thưa ông Hai,
Con xin phép thưa với ông Hai là
tuần sau vợ chồng con đi Nhật Bản du lịch 4 ngày. Hi vọng có thể ngắm được hoa
anh đào và lần đầu tiên thấy tuyết.
Chiều nay trời mưa to ở Thủ Đức.
Hổm rày trời nắng gắt, hôm nay bắt đầu mưa to và kéo dài. Chắc là mùa mưa sắp đến.
Tình cờ, con lại đọc bài bút ký Tôi
bỏ hút thuốc lá của ông Hai. Cũng khá trùng hợp là năm 1965, ông Hai đi
lính năm 28 tuổi, chạc tuổi con bây giờ. Hiện thời con cũng ở Thủ Đức, nhưng đi
làm chứ không phải đi lính như ông Hai. Mà hồi xưa, 28 tuổi thì ông Hai đã có một
vợ hai con trai rồi. Hì hì.
Thưa ông Hai,
Sẵn thư này, con cũng xin phép hỏi
thăm ông Hai về làng Bắc Nam và một số làng bên cạnh. Lúc con còn nhỏ, thỉnh
thoảng nghe bà ngoại và mấy dì nói chuyện, có nhắc tới việc bà con họ hàng mời
đám giỗ trên Mương Vú, Bắc Nam ở trên Miên. Sau này được biết ông Hai quê quán
làng Bắc Nam nên con rất mừng, muốn được ông Hai chỉ bảo.
Con có tìm hiểu lịch sử thì được
biết thời nhà Nguyễn, vua Minh Mạng lệnh cho các địa phương lập ra địa bạ để kiểm
kê thôn ấp. Được biết ông Hai quê ở làng Bắc Nam nhưng khi tra sổ sách thì lại
không thấy làng này. Các làng Phú Hữu, Vĩnh Lộc, Khánh An,... đều có tên. Đặc
biệt, một làng nằm bên đất Campuchia cũng có tên trong địa bạ, là làng Lý Nhơn.
Con tra thử bản đồ của Pháp, thì làng Lý Nhơn nằm ở phía Bắc, trên làng Bắc
Nam.
Được biết ông Hai có về thăm lại
đình làng Bắc Nam mới trên cồn Bắc Nam, xã Quốc Thái mấy năm trước. Con rất vui
mừng vì ông Hai tìm lại được chút ít kỷ niệm cố hương.
Con lại nhớ ông Hai có nhắc tới vụ
dòng sông bên lở bên bồi ở làng Vĩnh Lộc, quê ngoại ông Hai. Đúng như ông Hai
nói, bờ bên Vĩnh Lộc bị lở, bên Phước Hưng được bồi. Bờ sông cặp đình Vĩnh Lộc
lở sâu lắm ông Hai, người ta phải làm một con đường tút phía trong. Đình Vĩnh Lộc
cũng mấp mé bờ sông mười mấy năm nay rồi.
À mà cái cồn Cát kế bên cồn Bắc
Nam, bây giờ phù sa bồi lắp nó thành một dải đất dính liền vào xã Quốc Thái rồi
ông Hai ơi. Ngày trước ông Hai về thăm đình Bắc Nam chắc có thấy.
Mến chúng ông Hai và gia đình mạnh
khỏe, vạn sự như ý.
Kính thư,
Cháu Tuấn
31/03/2018
Cháu
Tuấn mến,
Ông rất
thich thú khi đọc thư của cháu, trong đó có nhiều chi tiết mà ông không biết
hoặc đã biết nhưng quên. Vụ Cồn Cát thì ông biết lúc về thăm đình làng. Ở đâu
mà cháu có Bản đồ đẹp quá vậy. Cuốn Nội Ngoại Đều Thương đúc kết các bài ông đã
đăng trong Thatsonchaudoc.com nên Cô Lộc Tưởng khỏi giới thiệu lại. Vợ chồng
cháu đi chơi vui vẻ nghen, chừng nào hai cháu về, ông cháu mình viết tiếp.
Thân
mến,
Hai
An Phú
2/04/2018
Cháu
Tuấn mến,
Cháu
nghiên cứu về ông Hai khá kỹ đó. Thôi thì không giấu giếm được nữa rồi, phải
khai thật luôn. Ông sanh ra ở nông thôn, không có khai sanh, ra tỉnh học trễ 2
năm, Thầy Lê Văn Vững xuất tiền của Thầy ra Tòa Án Châu Đốc lên án thế vì khai
sanh cho ông, sụt 2 tuổi để được nhà trường nhận cho vào học (xin đọc Tâm Sự Tuổi
Hoàng Hôn-Thatsonchaudoc.com). Do đó, năm sanh 1937 là năm “Thầy sanh ra
“ , chớ Mẹ sanh ra năm 1935. Nếu địa chỉ email ghi chung_35 thì mấy
bà thich đánh đề cỏ cảm nghĩ xấu về mình, nên mới lấy “năm Thầy sanh” để
trong email chung_37. Tuấn thấy trong Bản đồ cũ vẫn có chữ
Bắc Nam, phải không? Nhưng có lẽ làng đó không thuộc Việt Nam nên không có
trong địa bộ, làng Lý Nhơn hơi đặc biệt đó. Ông Cố Nội của ông là Dương Quốc
Thái là Ông Cả của làng Bắc Nam, lúc đó tên làng là Đồng Đức Thượng, giáp ranh
với làng Đồng Đức Hạ thuộc tỉnh Châu Đốc-Việt Nam. Làng đồng Đức Hạ còn được
bà-con gọi là “Làng dưới”. Tuấn đang làm việc về ngành Điền Địa phải
không ? Đi chơi vui, về viết tiếp nghen.
Thân,
Hai
An Phú
14/04/2018
Ông Hai kính mến,
Vợ chồng con vừa mới từ Nhật Bản
trở về Việt Nam sau 4 ngày du lịch. Cảnh sắc ở nước Nhật quả thật rất đẹp, đặc
biệt vợ chồng con rất thích hoa anh đào ở đó.
Kính thưa ông Hai,
Con rất cảm ơn ông Hai đã cho con
biết thêm về chuyện ông Hai không có giấy khai sanh, sau đó nhờ có Thầy Lê Văn
Vững giúp đỡ. Sở dĩ con biết được kha khá thông tin của ông Hai là nhờ con đọc
các bài viết của ông Hai trên thatsonchaudoc.com.
Thưa ông Hai,
Con không phải là nhân viên Điền
Địa hoặc làm việc liên quan tới chính quyền. Con hiện nay đang làm nghề Lập
trình viên Phần mềm (Software programmer) cho một công ty tư nhân tại Sài Gòn.
Con rất thích tìm hiểu lịch sử,
nhất là lịch sử của quê hương An Phú. Các bản đồ này con lấy từ Thư viện của
Pháp. Người Pháp lưu trữ rất nhiều thông tin, tư liệu của Việt Nam.
Kính thưa ông Hai,
Các địa danh như Bắc Nam, Mương
Vú, Pẹc Chạy hoặc Đồng Đức hiện nay vẫn còn tồn tại. Con đã có dịp đi lên chợ
Khánh An mới, đối diện với Mương Vú bên kia sông. Bà con người Việt mình vẫn
còn ở bên đất Miên rất đông.
Con có tìm hiểu thêm qua người
thân và báo chí thì được biết, con em người Việt sống trên đất Miên ngày nay vẫn
qua đất Việt Nam học. Các em đều phải mượn người thân bên Việt Nam làm giấy
khai sinh hoặc cho nhập hộ khẩu để đi học. Như vậy, từ thời của ông Hai đi học,
cách đây hơn 60 năm, tới ngày nay con em người Việt mình vẫn còn chung cảnh ngộ
ngày xưa.
Con mến chúc Ông Hai, Bà Hai và
gia đình mạnh khỏe.
Kính thư,
Cháu Tuấn
16/04/2018
Cháu
Tuấn mến,
Ai
cũng khen hoa anh đào ở Nhật. Nếu thuận tiện, ông cũng thu xếp đi Nhật một chuyến
cho biết. Các con và cháu của ông bên này hầu hết cũng là software programmer.
Cháu tìm được mấy bản đồ cổ từ Thư viện Pháp rất quý. Khi nào có hình Vàm Bắc
Nam và Đình Vĩnh Lộc, Tuấn cho ông xin, ông muốn sưu tập những hình ảnh thân
thương đó để nhìn cho đỡ nhớ. Nếu Tuấn đồng ý, ông đăng những mẫu
chuyện mà ông cháu mình trao đổi mấy hôm nay, Tuấn thấy có được không? Mến chúc
vợ chồng cháu vui khỏe, hạnh phúc.
Thân
mến,
Hai
An Phú
18/04/2018
Ông Hai kính mến,
Dạ, nếu thuận lợi, ông Hai bà Hai
và gia đình thu xếp qua bên Nhật Bản một chuyến để ngắm hoa anh đào và núi Phú
Sỹ.
Con cảm ơn ông Hai đã có nhã ý
đăng tải những mẫu chuyện mà ông cháu mình trao đổi mấy hôm nay. Dạ thưa ông
Hai, nếu được như vậy thì con thấy vinh hạnh quá. Con cảm ơn ông Hai và cô Lộc
Tưởng nhiều lắm.
Dạ thưa ông Hai,
Con rất mừng khi biết mình làm
cùng ngành nghề với đa số con, cháu của ông Hai. Con cũng không biết có phải
trùng hợp hay không nữa. Ông chủ công ty phần mềm đầu tiên mà con làm việc là
ông Nguyễn Hữu Lệ. Ông Lệ nhận học bổng du học ở Úc Đại Lợi và có luôn quốc tịch
Úc. Sau đó, ông Lệ làm việc ở Nhật và Canada. Từ sau năm 2000, ông Lệ về Việt
Nam và lập nên một công ty phần mềm hàng đầu Việt Nam. Hiện nay con không còn
làm việc trong công ty của ông Lệ nữa.
Kính thưa ông Hai,
Để thuận tiện cho việc trao đổi của
ông cháu mình, con xin tách chuyện Vàm Bắc Nam và Đình Vĩnh Lộc sang các thư
khác.
Kính chúc ông Hai và gia đình mạnh
khỏe.
Kính thư,
Cháu Tuấn