THẰNG CHUM XỨ CÁ
Rắn mắt
Khiêm Cung
Thằng Chum cũng rắn mắt lắm. Nó ở trọ nhà dì
ruột của nó nơi bờ
sông, gần chợ Châu Đốc
để đi học.
Lúc bấy giờ nó
đã 15-16 tuổi. Gia đình dì
dượng nó ở trên một cái
nhà bè, tức là
nhà có độn
tre ở dưới cho nổi trên
mặt nước. Phía trước nhà
bè nầy lại
có một cái
bè trống, trên đó không
có cất nhà, dùng
để cho công
nhân chằm lá lợp nhà
hoặc chằm lá buôn để
vừng vách. Lá lợp nhà
là loại lá
dừa nước, màu nâu sậm,
người ta bẻ cóp làm
đôi một lượt
ba bốn lá
dừa, ốp vào
một cọng tàu dừa, rồi
xỏ dây lạt
kết cho dính
lại cho đến
khi thành một tấm lớn,
dài khoảng 1.20 mét, ngang độ
0.40 mét. Lá chằm xong được
xếp thành từng đống ngay
ngắn để bán
theo trăm
hay thiên (một ngàn tấm). Còn
dây lá buôn
thì màu trắng
ngà, bề bản
độ hai phân,
kết chung
lại thành từng tấm, cao
khoảng 1.20 mét, dài 1.50 mét để
vừng vách. Lợp nhà bằng lá
ít tốn kém
hơn và mát
hơn lợp tôn
hay lợp ngói, nhưng lá mau
hư mục.
Có một công nhân tên
là Bảy Giai,
sồn sồn cở
năm mươi tuổi, không có
vợ con, chỉ có nhân tình
qua đường, qua buổi. Chú Bảy ở luôn nhà
dì dượng Chum. Chú rất trung thành,
không tham lam và hòa nhã.
Dì dượng Chum rất thương và coi
chú như người
trong gia đình. Con cháu của dì dượng
cũng rất mến chú. Thỉnh
thoảng chú Bảy Giai mua
chuột đồng về ướp hành
lá, ngũ
vị hương, rồi rô ti
hoặc đi mua
cá chạch lấu, cá bông,
cá lóc về
nướng trui, chắm nước mắm
me chín, rủ con cháu chủ nhà
cùng nhăm nhi cho vui.
Sắp nhỏ như Chum không
biết nhậu, chỉ biết phá
mồi. Nhậu xỉn rồi chú Bảy lên
võng nằm, ngủ say như chết,
miệng há hốc và ngáy
nghe ro ro.
Chum rủ Thành,
con dì dượng và Thâu, bạn
cùng xóm, lấy cần câu
không lưỡi, buộc một cục
muối đen lớn, có khía,
có cạnh vào
đầu sợi nhợ
câu, rồi ba đứa đứng
phía đầu võng, hạ cần
câu xuống, thả cục muối
vào miệng chú Bảy. Chú Bảy nếm thấy muối
mặn, chép miệng mấy cái.
Bọn Chum kéo nhẹ cục
muối lên. Chú Bảy lại chép
chép miệng và tiếp tục
hả miệng ngáy. Bọn Chum lại thả cục
muối vào, làm mấy lần
như vậy, chú Bảy giật
mình tỉnh giấc, nhìn quanh
nhìn quất, thấy bọn Chum đang
đứng ở phía đầu võng cười
sụt sụt, chú càu nhàu:
-Mấy thằng quỷ!
Một lần nữa, gió mát
trăng thanh, chú Bảy nằm
hóng mát rồi ngủ quên
trên cái bè trống để
chằm lá. Chú Bảy ngủ
say lắm. Bọn Thành, Thâu và
Chum lấy mấy sợi dây lá
buôn choàng qua người chú, buộc
hai đầu dây
xuống sàn bè. Rồi cả
bọn vừa lấy
nước sông rẩy lên không
trung làm mưa, vừa hô
lớn;
-Mưa, mưa rồi!
Chú Bảy giật mình, tưởng mưa
thật, lồm cồm ngồi dậy
thì bị dây
lá buôn trì
lại, ngả xuống mãi.
Cả bọn Chum vừa chạy trốn chú
Bảy, vừa cười khúc khích.
Chú bảy nói
vói theo:
-Đồ cô hồn
ác đảng!