“TÁT CẠN ĐỜI SÔNG” GIỮA CHIỀU HÈ VÙNG
HOUSTON
(Ký
sự bằng hình)
Lương
Thư Trung
Với cái nóng gay gắt giữa chiều Hè
vùng Houston, tại cà phê Canvas, với hơn một trăm cử tọa chọn lọc, từ khắp nơi
đến dự một chiều thơ nhạc mang chủ đề “Chương Trình Thơ Nhạc, Bạn Và Nghệ Sĩ”để
giới thiệu thi phẩm mới nhất của nhà thơ Phan Xuân Sinh: “Tát Cạn Đời Sông”
với phần giới thiệu và điều khiển chương trình của nhà thơ Ngu Yên cùng ban nhạc
gồm toàn các thành viên trong gia đình ca nhạc sĩ Duy Trác có cái tên rất vui “Ban
Văn Nghệ Chân Trái” giúp vui cho buổi sinh hoạt văn học nghệ thuật này.
Chương Trình Thơ Nhạc Bạn và Nghệ Sĩ :Giới thiệu tác phẩm “Tát Cạn Đời Sông”
của nhà thơ Phan Xuân Sinh
Thi sĩ Tô Thùy Yên và phu nhân đang bước vào hội trường
Từ trái nhà thơ Tô Thùy Yên (Houston), nhà văn Thu Thuyền (Dallas), nhà văn
Hoàng Thị Bích Ti (Fallas Church , VA) và nhà thơ Đức Phổ (Atlanta,GA)
Nhà thơ Phan Xuân Sinh ký tặng sách Giáo sư Nguyễn Khắc Minh và phu nhân
Mở đầu chương trình, với tài ăn nói lưu loát pha chút dí dỏm dễ thương cùng kiến
thức uyên bác của mình, nhà thơ Ngu Yên bắt đầu dẫn cử tọa hiện có mặt đông đủ
trong phòng cà phê này theo mình chăm chú theo dõi từng lời anh nói và tấm tắc
khen MC rất tài tình và có duyên khi anh đặt câu hỏi “Phan Xuân Sinh, thi
sĩ là ai?” và sao lại “Tát Cạn Đời Sông”? Cả hội trường cườivang hòa cùng
tiếng vổ tayrất giòn với cái duyên dáng ấy và anh giới thiệu nhà thơ Nguyễn
Xuân Thiệp đến từ Dallas, tác giả “Tôi Cùng Gió Mùa” nói về tác phẩm “Tát
Cạn Đời Sông”.
MC, nhà thơ Ngu
Yên giới thiệu chương trình
Nhà thơ nguyễn
Xuân Thiệp đến từ Dallas nói về tác phẩm “Tát Cạn Đời Sông”
Nhận định về tác phẩm “Tát Cạn Đời Sông” với một bài viết rất công phu
cùng những phân tích chi li về bố cục cũng như nội dung một số bài thơ, với tựa
đề:“ Đọc thơ Phan Xuân Sinh trong một ngày hè ở Dallas”, nhà thơ Nguyễn
Xuân Thiệp đã mở đầu phần trình bày của mình:
“Có
lần tôi đã viết: Mùa hè ở Texas như một cơn điên màu đỏ. Nó khiến mình nghĩ tới
mùa hè ở Huế buổi đầu đời.Nắng rực rỡ.Màu hoa phương rực rỡ.Ở đây cũng vậy, nhất
là ở Dallas - Fort Worth.Nắng ngời ngời trên đồng cỏ. Nắng ngời ngời trên những
con đường những khu phố đầy hoa crape myrtle mà tôi gọi là hoa hải đào. Lại nữa,
đêm thỉnh thoảng nổ ra cơn thunderstorm lóe sáng màu cánh bướm monarch với mưa
về trên mái ngói.
Tôi đọc Tát Cạn Đời Sông trong bầu khí ấy.Tôi đọc và tâm trí cứ mãi nghĩ về cái
nhan đề của cuốn thơ.Tát Cạn Đời Sông –hay, rất hay nhưng cũng thật mông lung.
Tát cạn đời sông hay tát cạn dòng sông, có người đã nêu lên câu hỏi ấy. Mà ai
tát cạn đời sông, Phan Xuân Sinh chăng?Chỉ có thể là như vậy.”
Ở đoạn kế tiếp, nhà thơ Nguyễn Xuân Thiệp nói:
“…
Ta có thể hiểu được đời sông chính là đời tác giả, từ thời niên thiếu, lớn lên
với những cuộc tình và rồi đi vào chiến trận lửa đỏ, bị thương rồi giã từ vũ
khí, sống những năm tháng nắng mưa mưu sinh ở Sài Gòn, cho tới sang Mỹ sống đời
lưu vong. Ở mỗi quãng đời như thế, PXS đều sống hết mình, tát cạn đời sông, vắt
cạn tim óc, tận hiến cho những hoài bão, những ước vọng viển vông, những người
con gái tầm thường chạy theo phồn hoa. Trong chiến tranh, anh mất một bàn chân,
tình yêu tan tác. Sống đến tận cùng nên say đến chết với bạn bè, có khi uống rượu
với kẻ thù, bàn thế sự với Trạng Trình, Tào Tháo, Ngũ Tử Tư… Sống sôi sục như
thế để rồi cuối cùng là thất bại, thất chí, nói cuồng. Cuối cùng, sông vẫn đầy,
nước vẫn chảy… PXS nói thế cho đẹp thôi, đâu có êm đềm toàn vẹn như thế, chỉ có
người là xa xôi diệu vợi thôi -người xa người.người bỏ người đi.
Vâng,
trong mùa hè Dallas cháy đỏ, tôi đã đọc PXS với những thắc mắc, dằn vặt không
yên như thế.”
Và rồi nhà thơ Nguyễn Xuân Thiêp kết
thúc bài nói chuyện của mình với mấy lời chân tình của ông, của một người nghệ
sĩ cảm thông với một người nghệ sĩ:
“Cho
nên tôi đọc TCĐS trong một ngày mùa hè của Texas mà thầm cảm ơn tác giả đã cho
tôi sống thực với những nét sần sùi, thô mộc của đời sống.Sần sùi thô mộc nhưng
vẫn ánh lên vẻ đẹp nhân văn.”
Nhà thơ Đức Phổ giới thiệu về tác giả Phan xuân Sinh
Sau nhà thơ Nguyễn Xuân Thiệp, MC Ngu Yên muốn nhắc lại câu hỏi “Phan Xuân
Sinh, anh là ai?” với phần trình bày của nhà thơ Đức Phổ đến từ Atlanta
(GA). Với lời phát biểu ngắn gọn, nhà thơ Đức Phổ cho biết anh đã biết nhà thơ
Phan Xuân Sinh từ hồi còn ở quê nhà và khi sang Hoa Kỳ thì cả hai anh Phan Xuân
Sinh và Đức Phổ gặp lại nhau, rồi cùng sinh hoạt văn nghệ chung từ hồi anh Phan
Xuân Sinh còn trên Bostonvà mãi tới hôm nay tình bạn hữu và tình văn nghệ giữa
hai anh vẫn thắm thiết như hồi còn ở Việt Nam. Theo lời tâm tình của nhà thơ Đức
Phổ, nhà văn Lâm Chương (Boston) có lần đã nhận xét, đại ý:”Từ khi Phan Xuân
Sinh rời Boston, các sinh hoạt văn nghệ ở đây yếu hẳn đi nếu không muốn nói đã
qua rồi thời kỳ hoàng kim của văn nghệ ở Boston hồi Phan Xuân Sinh còn ở trên ấy!”
Nhà thơ Đức Phổ kết thúc phần nói chuyện của mình,đại ý: “Với tình yêu mến
văn nghệ và bạn hữu, ở đâu có anh Phan Xuân Sinh ở đó văn nghệ xôm tụ.”
Quan khách tham dự buổi giới thiệu thi phầm “Tát Cạn Đời Sông” của
nhà thơ Phan Xuân Sinh vào 02 giờ chiều ngày 20-07-2013 tại Cà phê Canvas trên
đường Beechnut St, Houston.
Sau phần giới thiệu tác giả và tác phẩm, phần văn nghệ buổi chiều thơ nhạc bắt
đầu với cặp song ca Ngu Yên- Ngọc Phụng qua bản nhạc do chính nhà thơ Ngu Yên
phổ từ hai bài thơ của Phan Xuân Sinh trong “Tát Cạn Đời Sông”:“Đêm
ba mươi, uống rượu” và “Nhớ người, chiều cuối năm”. Điệu nhạc lạ mà tha thiết
qua tiếng hát ấm và nồng nàng của cặp nghệ sĩ này, làm cả hội trường chìm vào
tiếng nhạc lời ca như ru hồn người.
Bốn câu mở đầu của bài “Đêm ba mươi, uống rượu” cho thấy nỗi trống trải
đến não nùng:
“Trời lạnh, đêm tàn. Một mình uống rượu
Một mình ngồi giữa đêm ba mươi
Tìm quanh không thấy một bóng người
Lòng rũ, mắt đục mờ sương khói…”
(TCĐS, trang 28)
Nhà thơ Ngu Yên với cây đànrất điệu nghệ…
Và để rồi giữa đêm ba mươi Tết, tác giả hạ bốn câu kết chừng như hiu hắt lắm:
“Đêm ba mươi, ngồi đây hiu
hắt
Mắt như chìm giữa chốn mù sa
Lòng thấm đẩm một kiếp xa nhà
Rượu bốc lửa vẫn không cháy được.”
(TCĐS, trang 29)
Còn bài thơ “Nhớ người, chiều cuối
năm” thì cũng bâng khuâng trăn trở về một nỗi buồn:
“Chiều cuối năm sao buồn ray rức
Ai đem rượu nhạt rót vào thơ
Nên lòng ta đẩm mùi ẩm đục
Không khói mây sao thấy mắt mờ.”
(TCĐS, trang 173)
Mở đầu chương trình với cặp song ca Ngọc Phụng-Ngu Yên
Khi cặp song ca Ngọc Phụng-Ngu Yên vừa
dứt tiếng hát và tiếng đàn, cả không khí trong hội trường thực sự bắt đầu chìm
vào không gian của một buổi chiều “Thơ Nhạc, Bạn và Nghệ Sĩ”giữa chiều Hè
đầy ý nghĩa và say đắm qua một loạt tình khúc nồng nàn với Ngu Yên và Ban văn
Nghệ Chân Trái gồm các ca sĩ tài tử trong gia đình ca nhạc sĩ Duy Trác như Khuất
Duy Quang, Giáng Hà, Thanh Dũng, Thục Oanh, Vân Anh, Diệu Thu, Dy Thắng và nữ
ca sĩ Cẩm Hương đến từ Austin (Texas).
Ban văn nghệ “Chân Trái” của gia đình ca nhạc sĩ Duy Trác cùng với Ngu Yên
trình diễnmột bản nhạc trong buổi chiều thơ nhạc.
Cặp song ca trong ban văn nghệ “Chân Trái” giúp vui cho chương trình với tiếng
hát rất nồng nàn…
Nữ ca sĩ Cẩm Hương đến từ Austin (Texas).
Phần văn nghệ chính thức cho chương trình “Thơ
Nhạc Bạn và Nghệ Sĩ”coi như kết thúc với tiếng hát của nữ ca sĩ Cẩm Hương đến
từ Austin (Texas) và tiếp đó là phần thứ ba của chương trình giới thiệu tác
phẩm “Tát Cạn Đời Sông” với MC Ngu Yên giới thiệu nhân vật chính cho buổi
sinh hoạt văn học nghệ thuật chiều nay là nhà thơ Phan Xuân Sinh.
Dịp này anh Phan Xuân Sinh lên ngõ lời
cảm ơn quan khách và bằng hữu khắp nơi đến cùng chung vui với anh trong buổi giới
thiệu thi phẩm mới nhất này của anh. Dịp này nhà thơ Phan Xuân Sinh không quên
giới thiệu các vị khách đặc biệt lên góp lời cùng chương trình như giáo sư Lưu
Như Hải, thầy dạy anh Phan Xuân Sinh môn Anh Văn từ những năm còn học Trung học
Sao Mai (Đà Nẵng), nhà thơ Nguyễn Hàn Chung (Houston) lên đọc một bài thơ, nhà
thơ Nguyễn Khánh Hòa (Louisiana) là bạn lâu năm với anh Phan Xuân Sinh chia sẻ
đôi điều cùng tác giả và đặc biệt nhạc sĩ Nguyễn Tuấn Chương cũng góp tiếng hát
của ông qua nhạc phẩm do chính ông sang tác phổ từ bài thơ “Gợi tình” của
Phan Xuân Sinh
Tôi có dịp uống cà phê với nhóm thân
hữu cà phê Nguyễn Ngọ khá lâu, nhưng đây là lần đầu mới nghe nhạc sĩ Nguyễn Tuấn
Chương hát với giọng ca rất tài tử mà tha thiết, êm đềm, gợi cảm và trữ tình
Từ trái nhà thơ Phan Xuân Sinh và nhà thơ Ngu Yên trong lời kết
Sau cùng, bất chợt nhà thơ Phan Xuân
Sinh mời tôi lên sân khấu vời tư cách là một người bạn lâu năm của anh cùng từ
Boston xuống Houston vài năm qua. Dịp này, tôi xin phép chuyển đến nhà thơ Phan
Xuân Sinh và quan khách vài cảm tưởng của anh Tô Thẩm Huy trong ngày giới thiệu
“Tát Cạn Đời Sông”, bạn thân của tác giả, vì lý do đi công tác trên
Pennsylvania, nên vừa mới gởi qua email, mở đầu, anh Tô Thẩm Huy viết:
“Theo tôi, Phan Xuân Sinh
ra đời để làm hai điều. Một là để làm thơ. (…) Tát
Cạn Đời Sông là cuốn album sưu tập hình ảnh của tác giả, từ những ngày thanh
xuân hồn nhiên mê con gái, đến buổi băn khoăn thời thế nại du hà. Qua đấy
chúng ta thấy kẽ lãng tử nọ dạt dào hồn thơ ghi chép, khi buồn vu vơ, lúc khóc
lúc cười, khi buổi sáng khề khà tách cà phê, trưa lai rai tô mì Quảng, chiều bắc
nồi cháo gà để tối nhâm nhi vài ba chai bia lạnh. Đọc Tát Cạn Đời Sông sẽ thấy
tác giả rất mực chịu chơi, ngăn đê, tát nước, đem lòng mình ra mà phơi trên kè
đá, phô ra này là sẹo của những lần liều lĩnh đu dây
té lăn cù đèo trên cõi bờ sinh tử, kìa là những nếp nhăn của những mộng không
thành, nọ là hoài bão của chàng lính chiến đạp mìn sứt mất một chân. Lính mà
em. Anh là lính đa tình, một người lính bình thường và giản dị. Đừng tìm
trong thơ anh những lời du dương, những gói mây trong áo, những bướm muôn mầu,
những hồ thu đôi mắt. Có chăng là những say đắm nồng hương da thịt, những hẹn
hò nhìn nhau xao xuyến, những giận hờn bồ bịch ghen tương, hay là những uất hận
ngập trời nhưng chẳng tỏ, đứng trên đồi nhìn tinh tú luân lưu. Thơ là người.
Phan Xuân Sinh trong thơ cũng là Phan Xuân Sinh ngoài đời: nồng da, thắm thịt.
Tính thẳng như đường rầy xe lửa, yêu ai không biết có luôn luôn nói ra là yêu
em lắm không, hay đôi khi cũng thẩn thơ ngượng ngập mà ngại ngùng không nói,
nhưng hễ đã ghét ai thì ôi thôi, Quảng trăm phần trăm...”
(Tô Thẩm Huy, Mùa Hạ, 20
tháng 7, Hai ngàn 13.)
Trước khi dứt lời, tôi có chia sẻ
cùng anh Phan Xuân Sinh, đại ý:
“Thưa
anh Phan Xuân Sinh,
Từ
Boston những năm 1996 đến 2006 rồi tôi về Houston từ những ngày này đến nay có
tới 17năm tôi được hân hạnh quen thân với anh. Tôi nhận thấy khởi đầu với “Chén
Rượu Mời Người” in cùng với nhà thơ Dư Mỹ (thơ, năm 1996), rồi đến “Đứng Dưới
Trời Đổ Nát”(thơ, năm 2000), “Bơi Trên Dòng nước Ngược”(tùy bút, năm 2004),
“Khi Tình Đang Ru Đời” (thơ, năm 2008), “Sống Với Thời Quá Vãng”(tùy bút, năm 2000)
và nay “Tát Cạn Đời Sông” (thơ, (2013), quả là một con đường dài của những ngày
tháng thăng trầm trong dòng đờiđược anh gói ghém một cách cô đọng trong sáu
tác phẩm mà tôi vừa kể; kể đã là một thành công trong cách chơi thanh tao mà
anh đã chọn cho mình . Và đặc biệt hôm nay, ở Houston với hội trường Cà phê
Canvas này,sự hiện diện đầy đủ các quan khách cùng bằng hữu xa gần tề tựu về
chung vui cùng anh tới giờ phút chót như chiều nay mà ngoài trời với cơn nắng
nóng như thiêu như đốt vào mùa Hè Houston, quả là một niềm hạnh phúc mà anh
đang có được hôm nay từ những người mến mộ anh cũng như những ngày tháng trước
lúc còn trên Boston ngày nào, dường như ở đâu anh cũng luôn luôn được hưởng niềm
hạnh phúc ấy.
Xin chúc mừng anh, anh Phan Xuân Sinh.
Xin
cầu chúc anh mãi mãi được nhận thêm nhiều lòng quý mến của bạn đọc tại Houston
cũng như nhiều nơi khác nữa.”
Hình lưu niệm các
văn nghệ sĩ cùng nhóm thân hữu cà phê Nguyễn Ngọ sau khi buổi giới thiệu “Tát Cạn
Đời Sông” gặt nhiều kết quả tốt đẹp.. (Từ trái, hàng thứ nhứt: Anh Cao, nhà thơ
Phan Xuân Sinh, nhà văn Hoàng Thị Bích Ti (VA), nhà thơ Nguyễn Xuân Thiệp
(Dallas), nhà thơ Phạm Cây Trâm (Dallas), anh Thu; hàng thứ nhì, từ trái nhà
văn Phạm Văn Nhàn (Houston), nhà thơ Ngu Yên (Houston), anh Nguyễn Văn Ba
(Dallas), nhà thơ Đức Phổ (Atlanta, GA), nhà thơ Nguyễn Hàn Chung (Houston),
anh Lê Minh Giang.)
Giữa chiều Hè oi bức của Houston mà
chừng như “Tát Cạn Đời Sông”của Phan Xuân Sinh và chươngtrình “Thơ Nhạc
Bạn và Nghệ Sĩ”đặc sắc do Ngu Yên dẫn dắt cùng các tiếng hát của các nam nữ
ca sĩ tài tử trong ban văn nghệ “Chân Trái” của gia đình ca nhạc sĩ Duy
Trác đã làm dịu mát lại cái nóng của một buổi chiều…
Lương Thư Trung
Houston
, ngày 22-07-2013