Ý NGHĨA CỦA NGHI THỨC TẮM PHẬT
Khiêm Cung sưu tầm
Hằng năm, vào ngày mồng 8 tháng
Tư âm lịch, các chùa có lễ Tắm Phật. Một tượng Phật Thích Ca sơ sanh, một tay
chỉ trời, một tay chỉ đất, được đặt trong một cái chậu nước có rắc hoa thơm. Phật
tử sắp thành hàng dọc, vừa tụng kệ chú tắm Phật vừa tiến đến trước tượng Phật,
múc một muỗng nước chế lên tượng Phật. Nghi thức Tắm Phật có ý nghĩa gì?
Tắm Phật là một sự tướng. Mà Phật
sự bao giờ cũng đi kèm theo cái nghĩa lý thâm sâu, như tụng kinh không phải là
để trả bài hay đọc cho Phật nghe, mà để lặp đi lặp lại cho thuộc và dần dần hiểu
rõ lời Phật dạy.
Cũng vậy, nghi thức Tắm Phật bao
hàm hai ý nghĩa chánh:
Một là theo truyền thuyết, khi Đức
Phật ra đời, cung trời Phạm Thiên cho chín con rồng phun nước thơm xuống làm
mưa tắm Phật. Lễ Tắm Phật là để nhắc lại truyền thuyết đó.
Hai là nghi thức mang một ẩn dụ
có ý nghĩa cao siêu. Pháp thân của Đức Phật vốn thanh tịnh, cần gì đến chúng ta
phải tắm rửa. Sự thật là mượn việc tắm Phật để gột rửa nội tâm để tìm lại
tự tánh sáng ngời của tâm mình. Mỗi con người chúng ta đều có chơn tâm hay Phật
tánh, nhưng bị ba độc tham, sân, si che lấp, nên không hiển lộ ra được. Khi đứng
trước Đức Phật giống như đối diện với nội tâm, chúng ta có dịp quán sát nội tâm
của minh. Múc một muỗng nước thanh tịnh từ trên vai Phật tưới xuống, nếu tâm ta
có tham niệm thì nguyện cho tham niệm nầy theo dòng nước thanh tịnh mà trôi đi;
nếu lòng có sân hận thì nguyện cho dòng nước nầy cuốn sạch; nếu tâm mình có si
mê, ngu muội thì nguyện cho dòng nước thanh tịnh làm cho tâm trí được khai mở,
sáng suốt. Là người phàm, không ai vẹn tròn. Tâm thanh tịnh, trong sáng giúp
chúng ta thấy những điều lỗi lầm, sai trái do thân, khẩu, ý tạo ra để sám hối,
từng bước chuyển biến thăng hoa.